در دعاهای بسیاری گفته شده، اگر می‌خواهید به توحید خدای متعال دست یابید، باید از گذرگاه امام عبور کنید، در دعای ندبه نیز آمده است که آن وجه الله که اولیای خدا برای رسیدن به توحید باید به او توسل کنند، نشان می‌دهد امام تنها راه رسیدن به توحید است.
مکانیزم حج، پرورش انسان موحد است،در این راستا چون امام باب توحید است، روح حج حقیقی ولایت، امامت و مهدویت است.
در حجرالاسود که از اجزای حج است، شروع طواف و استعلام حجرالاسود بیعت با امام است. همچنین مقام حضرت ابراهیم که قرآن می‌گوید باید پشت این مقام نماز بخوانید به این معنی است که پشت سر امام اقتدا کنید و باید گفت که اقتدا به امام در حج آموزش داده می‌شود.
همچنین کعبه در روایات شیعه مقابل عرش خداوند در ملکوت است و حقیقت عرش الهی نیز ولایت امام است. بنابراین درمی‌یابیم که تمام اجزای حج روح امامت را دارد.
امام سجاد در خطبه خود در شام فرمودند: من فرزند زمزم و کعبه و وارث حج هستم، همچنین پیامبر در فتح مکه به امام علی(ع) دستور دادند که بت‌های درون کعبه را بشکن و این مطلب نشان می‌دهد، امام نابود کننده شرک است.
حج تمرین شناخت و پیروی از ولایت است، ثمره تمرین ولایت، رسیدن به توحید و روح حج است و هرکس ولایت را قبول کرد، امامت را قبول کرده است.
در احادیث آمده است که تمام و کمال حج، دیدار امام زمان(عج) است، زمانی حج قبول می‌شود که لقای امام در آن صورت بگیرد، این ملاقات در دو نوع ظاهری و باطنی است.
لقاء ظاهری همان دیدار و زیارت ظاهری است، منظور حدیث، امری مهم تر است که همان لقای باطنی است که به معنای ارتباط قلبی و عقیدتی با امام عصر(ع) است.
وقتی حج شما وقتی تمام می‌شود که بتوانید با امام خود ارتباط معنوی پیدا کنید، عالی‌ترین نوع این ارتباط بیعت با امام عصر(ع) است.
